НҮБ-ын хөгжлийн хөтөлбөрийн хурдасгуур лабораторийн санаачлан, харилцаа холбоо, цахим хөгжлийн яамтай хамтран цахим тоон бичиг үсгийн ур чадварыг сайжруулах, ур чадварыг тооцох, судлах зэрэг ажлуудыг үр дүнтэйгээр хийж гүйцэтгэж байгаа нь сайшаалтай.
Төр ба хувийн хэвшлийн байгууллагууд дижитал шилжилт гэж хөөрцөглөцгөөх ч, хэрэглэгчид ба иргэд нь цахим тоон ур чадвараараа дутмаг байна. Хэдийгээр сүүлийн арван жилд гар утасны нэвтрэлт л сүрхий өндөр боловч, нийгмийн зарим бүлгүүдэд маш дутмаг байна.
*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-*-
Үүрэн утас хэрэглэгчдийн тоо 2002 онд 235 мянга байсан бол 2021 оны хагас жилийн байдлаар 4 сая 363 мянгад хүрч, 100 хүнд ногдох үүрэн утас хэрэглэгчийн тоо 136 болсон нь хөгжиж буй орнуудын болон дэлхийн дунджаас харьцангуй өндөр байна. Хөдөлгөөнт холбооны 4 дэх үеийн технологийг 2016 онд нэвтрүүлэн одоогийн байдлаар 2 сая 900 мянга гаруй хэрэглэгчтэй болсон байна. Монгол Улсад дараа үеийн хөдөлгөөнт холбооны 5G технологийг нэвтрүүлэхэд баримтлах бодлогын чиглэлийг 2020 оны 4 дүгээр сарын 21-ний А/45 тушаалаар батлан гаргасан.
Тоон бичиг үсгийн чадавх: Дэлхий нийтэд цахим шилжилтийн давлагаа явагдаж байгаа өнөө үед компьютер, хөдөлгөөнт төхөөрөмж болон бусад тоног төхөөрөмжтэй харьцах, хэрэгцээт мэдээллийг эрж хайх, олж авах чадвартай хүн энгийн чадвартай хүнд тооцогдож байна.
Монгол Улсад 2018 оны Мэдээлэл, харилцаа холбооны технологи ашиглах чадварыг үнэлэх түүвэр судалгаагаар бүх нийтийн цахим-ур чадварын үзүүлэлт 31% гэж тодорхойлогджээ. Харин Үндэсний Статистикийн хороо, Харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн газрын 2021 онд хамтран хэрэгжүүлсэн “Өрхийн болон хувь хүний мэдээлэл, харилцаа холбоо, технологийн хэрэглээ” судалгаанд оролцогчдын сүүлийн 3 сард ашигласан мэдээллийн технологийн хэрэглээнд тулгуурлан үр дүнг гаргасан. Нийт судалгаанд оролцогчдын 43.8% нь мэдээллийн ур чадвартай буюу мэдээлэл хайж олох, үйлчилгээний байгууллагуудын веб хуудаснаас мэдээлэл авах, дижитал орчин дах өгөгдөл, мэдээлэл, агуулгыг хуулбарлах, шилжүүлэх хэрэгсэл ашиглах, интернэтийн орчинд файл хадгалах, 38.8% нь харилцаа холбооны ур чадвартай буюу интернэтээр утсаар ярих, видео дуудлага хийх, олон нийтийн сүлжээнд оролцох, хавсаргасан файлуудтай мессеж илгээх, өөрөө бүтээсэн контентоо бусадтай хуваалцах, веб хуудсанд байршуулах, 27% нь асуудал шийдвэрлэх ур чадвартай буюу интернэт банк хэрэглэх, программ хайх, татаж авах, суулгах, тохируулах, цахим худалдаа хийх, төхөөрөмжүүд хооронд файл эсвэл программ дамжуулах, 9.8% нь программ хангамжийн ур чадвартай буюу текст боловсруулдаг программ хангамж ашиглах, мэдээллийг цэгцлэх, дүн шинжилгээ хийхэд хүснэгтийн ахисан түвшний функцийг ашиглах, зураг, видео эсвэл аудио файлуудыг засварлахад программ хангамж ашиглах, илтгэлийн программ хангамж бүхий электрон үзүүлэнг бүтээх, программчлалын хэл дээр код бичих, 6.4% нь аюулгүй байдлын ур чадвартай буюу онлайнаар олж авсан мэдээллийн найдвартай байдлыг шалгах, төхөөрөмж, онлайн дансыг хамгаалахын тулд аюулгүй байдлын үр дүнтэй арга хэмжээг тохируулах зэрэг чадваруудыг эзэмшсэн байна.
Энэхүү үзүүлэлт нь энэ талбарт хийх хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх, иргэдийн мэдээллийн технологийн суурь мэдлэгийг дээшлүүлэх, иргэдэд цахим-ур чадвар, боловсролыг эзэмшүүлэх замаар шилжилтийн үеийг даван туулахад нь онцгой анхаарч, төрөөс дэмжлэг үзүүлэх шаардлагатайг харуулж байна.
ТООН БИЧИГ ҮСГИЙН ЧАДВАРЫГ САЙЖРУУЛАХ
Инновац хийх чадвартай бүтээлч иргэнийг бэлтгэнэ.
▶ Газарзүйн ялгаваргүйгээр интернэтийн үйлчилгээг хүргэх, хурд, багтаамжийг нэмэгдүүлэх, зорилтот бүлгүүдийг тодорхойлон компьютер, дижитал тоног төхөөрөмжийг нийлүүлэх, шилжүүлэх, утасгүй интернэт цэгүүд (Wi-Fi)-ийг нэмэгдүүлэх, үнэ тарифын зохицуулалт хийх замаар алслагдсан сум суурин, хотын захын иргэдэд мэдээ мэдээлэл, сургалт, танин мэдэхүйн контентыг саадгүй, хүртээмжтэй хүргэх боломжийг бүрдүүлнэ.
▶ Бүх нийтийн тоон бичиг үсгийн чадавхыг сайжруулах чиглэлээр хууль эрх зүйн орчныг боловсронгуй болгож, олон улсын стандартыг нутагшуулна. Үндэсний статистик үзүүлэлтийг олон улсын статистиктай уялдуулан, нэгдсэн платформыг хөгжүүлнэ.
▶ Иргэдэд цахим ур чадвар эзэмшүүлэх, мэдээллийн технологийн зохистой, аюулгүй ашиглах хандлагыг төлөвшүүлэх сургалтын агуулга, хөтөлбөрийг бэлтгэл, анхан, дунд, ахисан түвшинд ангилан боловсруулж, холбогдох контентыг хөгжүүлж, үндэсний нэгдсэн платформыг хөгжүүлнэ. Түүнчлэн сургалтуудыг цахим танхим, цахим лаборатори, номын сангуудад түшиглэн түгээнэ.
▶ Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэн болон бусад зорилтот бүлгүүдийн онцлогт тохирсон сургалтын контентыг түгээх арга хэмжээг үе шаттайгаар зохион байгуулж, мэдээллийн веб сайт, аппликэйшнуудыг ээлтэй, хүртээмжтэй болгох, цахим тоног төхөөрөмжөөр хангах, холбогдох хууль эрхзүйн орчныг боловсронгуй болгож, стандартыг нэвтрүүлнэ.
Comments